Opakowania do produktów spożywczych, w tym do nabiału, muszą spełniać szereg różnorodnych funkcji, by sprostać wymaganiom konsumenta. Niezależnie od materiału, z którego opakowanie jest wykonane; opakowania papierowe, foliowe, produkt opakowaniowy przeznaczony do celów mleczarskich powinien pełnić rolę ochronną, funkcjonalną i informacyjno-marketingową.
Funkcje opakowań do nabiału
Opakowanie przeznaczone do produktów nabiałowych powinno pełnić funkcję:
- ochronną – podczas transportowania, składowania, układania na półkach, ale również powinno zabezpieczać przed zepsuciem, zanieczyszczeniem i utratą walorów smakowych
- funkcjonalną – ułatwiać używanie, czyli otwieranie, zamykanie, uchwyt, wyjmowanie, opróżnianie
- informacyjną – przekazywać informacje wymagane prawem w zakresie wagi produktu, składu, wartości odżywczych, alergenów, producenta, sposobu podania itp.
- marketingową – ciekawa szata graficzna działa na podświadomość konsumenta wabiąc atrakcyjnym wyglądem.
Podział opakowań do produktów mleczarskich
Przemysł mleczarski oferuje klientom szeroki wachlarz produktów, co stanowi nie lada wyzwanie dla producentów opakowań. Wyroby mleczarskie posiadają różnorodną konsystencję, poczynając od ciekłych (mleko, śmietana, kefiry), poprzez jogurty, serki do smarowania, tłuste masła, twarożki, aż po twarde sery. Opakowania do nabiału można podzielić na kilka rodzajów. Ze względu na funkcję jaką pełnią, z jakiego materiału zostały wykonane, ze względu na szczelność (hermetyczność) lub elastyczność (konstrukcję opakowania). Opakowania do nabiału mogą być całkowicie hermetyczne lub półhermetyczne, w konstrukcji giętkiej, twardej lub półtwardej.
Opakowania do nabiału mogą być wytworzone z:
- tworzywa sztucznego
- szkła
- metalu
- papieru
- tektury
- drewna
- tkanin
- lub z połączenia wielu materiałów.
Opakowania do nabiału z tworzyw sztucznych
Tworzywa sztuczne z powodu szeregu zalet (niska waga, niewielki koszt produkcji, łatwość formowania, duża wytrzymałość, odporność na związki chemiczne oraz uszkodzenia mechaniczne, barierowość dla gazów i płynów, nieprzepuszczalność pary wodnej, wygodne tło do nadruku) stanowią przeważający udział w rynku opakowań dla przemysłu spożywczego na całym świecie. Jedną z ciekawszych odmian opakowań z tworzyw sztucznych są laminaty foliowe z różnymi dodatkami. Specjalistyczne powłoki lub dodatki do klasycznych folii polietylenowych oraz poliestrowych zrewolucjonizowały przemysł przetwórstwa nabiałowego.
Sery twarde w kostkach, jak i układane w plasterkach na tackach z folią górną są wysoko oceniane przez konsumentów za możliwość obejrzenia zawartości w sklepie, atrakcyjny wygląd i poręczne porcjowanie. Dzięki możliwości wielokrotnego otwierania i zamykania klienci chętniej wybierają tego opakowania i produkty.
Opakowania do nabiału z papieru i tektury
Opakowania wykonane z papieru i tektury mają również szerokie zastosowanie w przemyśle mleczarskim. Papierowe opakowania do nabiału należą do najstarszej grupy opakowań. Cechuje je niska waga i cena, łatwość pokrywania nadrukiem oraz estetyka. Produkty takie jak masło, tłuste twarożki czy tłuszcze można opakować w materiał będący połączeniem papieru i tworzywa sztucznego lub folii aluminiowej, dzięki takiemu połączeniu w skuteczny sposób zapobiega się wydostaniu części płynnej z opakowania.
Opakowania szklane
Szkło było wykorzystywane w przetwórstwie mleczarskim praktycznie od początku handlu wyrobami nabiałowymi. W szklane butelki nalewane było mleko, śmietana i kefiry. Plusem tego rozwiązania była możliwość wielokrotnego użycia opakowania, gdyż po umyciu nadawało się do kolejnego napełnienia. Ważne było również dla konsumenta bezpieczeństwo, gdyż szkło nie wchodzi w reakcje chemiczne z zawartością. Szkło świetnie izoluje przed przenikaniem do środka gazów i pary wodnej.
Plusem, ale i minusem opakowań szklanych jest przepuszczalność światła słonecznego przez przezroczyste ścianki butelek. Dzięki temu szybko można rozpoznać zawartość opakowania, natomiast ekspozycja opakowania szklanego na promienie słoneczne powoduje bezsprzecznie szybsze psucie się produktów mlecznych. Choć opakowania szklane są kruche, a przez to trudne do transportowania, relatywnie ciężkie i czułe na światło oraz temperaturę, to konsumenci doceniają tradycyjną formę opakowania i chętnie sięgają po wyroby w klasycznej, szklanej odsłonie.